miejsce: Kaszuby, Bytów, Kościerzyna
organizator: Fundacja Fabryka UTU
„Dźwiękohistorie. Badania nad pamięcią dźwiękową Kaszubów” to wielopłaszczyznowy projekt edukacyjny skierowany do mieszkańców terenu Kaszub. Celem projektu jest przeprowadzenie antropologicznych badań regionalnej audiosfery. Efektem działań będzie reinterpretacja lokalnego dziedzictwa kulturowego, edukacja dźwiękowo¬antropologiczna oraz powstanie platformy do wymiany doświadczeń międzypokoleniowych.
Projekt składa się z cyklu warsztatów realizowanych przy udziale zaproszonych specjalistów oraz artystów z wykorzystaniem zaawansowanych technologii do zapisu i obróbki dźwięku. Równolegle do zajęć warsztatowych dzieci oraz młodzież przeprowadzą wywiady ze starszymi mieszkańcami oraz nauczą się podstaw badania pejzażu dźwiękowego.
Zwieńczeniem cyklu działań projektowych będzie utworzenie dźwiękowo-narracyjnego archiwum.
Część słownych relacji posłuży do stworzenia słuchowisk. Zarejestrowane materiały zostaną umieszczone na oficjalnej stronie projektu.
Przeprowadzone działania.
Pierwsze działania projektowe trwające od czerwca do sierpnia to badania antorpologiczne nad pamiecią dźwiękową Kaszubów. Badacze Rafał Kołacki oraz Łukasz Dominiak przeprowadzili kilkanaście rozmów głównie z seniorami, muzykami, rzeźbiarzami, osobami niegdyś śpiewającymi w zespołach kaszubskich. Wyniki badań oraz ich dźwiękowy zapis będzie można zapoznać się na projektowym blogu.
Równolegle prowadzone są warsztaty dla dzieci w różnym wieku pochodzących z województwa pomorskiego. Młodzież z Bytowa miała okazję zdobyć wiedzę dotyczącą prowadzenia samodzielnych wywiadów pogłębionych. Sami też mieli za zadanie przeprowadzić je wśród najbliższej rodziny czy sąsiadów. Badania te również dotyczyły pamięci dźwiękowej, dźwięków otoczenia, zmian jakie nastąpiły w lokalnej audiosferze przez ostatnie 70 lat. Niektóre z nich zostały udostępnione na projektowym blogu. Dla przedszkolaków przygotowaliśmy warsztaty: „Burczące Basy”, podczas których dzieci prócz zapoznania się z postacią Oskara Kolberga, miały możliwość zaznajomienia się z kaszubski instrumentami, na koniec też same miały możliwość własnoręcznie wykonać prosty instrument.
Dzieciom starszym proponowaliśmy zajęcia: „Odległe tony” odbywające się w Muzeum - kaszubskim parku etnograficznym, podczas których staraliśmy się uwrażliwić na sferę dźwiękową otaczającej nas przestrzeni. Uczestnicy sami za pomocą rekorderów nagrywali nieistniejące już gdzie indziej dźwięki.
Jakie są główne cele projektu ?
Projekt ma na celu rewitalizację kulturowego dziedzictwa regionu i uwrażliwić na historyczne bogactwo doświadczeń jego rdzennych mieszkańców. Podejmowane w ramach projektu działania mają również na celu przełamanie międzypokoleniowej bariery, zintegrowanie lokalnej społeczności. Dzieci i młodzież będą mają również szansę zapoznać się z nowoczesnymi i często niedostępnymi dla nich formami edukacji nieformalnej, nowatorskimi technologiami i sposobami badania otaczającej ich rzeczywistości pod okiem znanych specjalistów i artystów zajmujących się dźwiękiem. Zorientowanie projektu na badanie sonosfery oraz przestrzeni dźwiękowej danych obszarów, przy zastosowaniu nowych mediów oraz współczesnych technik i technologii, jest próbą dowartościowania zmysłu słuchu i przeciwstawienie się dominującego współcześnie"okularocentrycznego' sposobu odbierania rzeczywistości oraz hegemonii przesyconej obrazami kultury popularnej i komercyjnej.
Odbiorcy zadania.
Celem projektu jest zawiązanie relacji międzypokoleniowej poprzez zebranie relacji i historii mówionych, koncentrujących się na dźwięku oraz folklorze muzycznym. Głównym odbiorcą działań są dzieci oraz młodzież z małych miejscowości i wsi regionu Kaszub (woj. pomorskie). Chcemy, aby dzieci stały się czynnym uczestnikiem działań łączących w sobie nowoczesność i tradycję w tak naznaczonym historią miejscu jak Pomorze. Jakościowe badania terenowe są często jedynym sposobem odtworzenia pamięci zbiorowej danej społeczności. Badanie pamięci dźwiękowej ma w zamyśle stać się łącznikiem międzypokoleniowym budującym tożsamość miejsca. Badanie skomplikowanych niekiedy związków przeszłości z teraźniejszością wydaje nam się szczególnie istotne na terenie Kaszub, w miejscu, w którym tożsamość lokalna budowała się poprzez przynależność do danego terytorium, który kształtowało i kształtuje wiele często ścierających się i rywalizujących kontekstów. Ekonomiczno – gospodarcza sytuacja w której poszukiwanie tożsamości związane jest z prawami wolnego rynku oraz komercji czy popkultury. Wydaje nam się szczególnie istotne pogłębienie namysłu oraz powrót do korzeni badań nad regionem Pomorza w tym Kaszub i do dzieł Oskara Kolberga
Osoby zainteresowane projektem oraz osoby, które chciałyby opowiedzieć o swojej historii związanej z muzyką lub dźwiękami Kaszub zapraszamy do kontaktu.
Projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu: „Promesa Kolberg” realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca.
Więcej informacji o projekcie:
www.dzwiekohistorie.wordpress.com
powrót do programu